آیا اندومتریوز سرطان زا و خطرناک است و آیا اندرومتریوز درمان دارد؟

وقتی هر انسانی می شنود دچار یک بیماری شده است ابتدا در گوگل درباره آن بیماری کسب اطلاع می کند. برخی سایت ها یک مشکل کوچک مثل رفلاکس معده یا همین اندومتریوز را می توانند تا سرحد سرطان بزرگ و خطرناک جلوه بدهند.

پاسخ به این دو پرسش مطرح شده را می خواهم از مجاری این جمله به شما پاسخ بدهم. پیشگیری ارزان ترین، سریع ترین و کم عوارض ترین روش درمان است.

یک بیماری می تواند با پیشگیری به سادگی حل شود اما از طرف دیگر بیمار می تواند با بی اطلاعی از علائم، کتمان یا عدم مراجعه به موقع به پزشک، نه تنها زمان طلایی درمان را از دست داده بلکه هزینه های زمانی و مالی چند برابری نیز شاید نتواند تضمین کننده سلامت از دست رفته باشد.

اندومتریوز به عنوان یک بیماری تابو و دردناک، زندگی افراد بسیاری را به چالش کشانده است، حدود ۱۰ درصد بانوان با علائم هشدار دهنده مواجه اند اما تشخیص به درستی صورت نمی گیرد، بنابراین شناخت شواهد تشخیص کننده و استفاده از خدمات درمانی اهمیت بالایی دارد.

بیماری اندومتریوز به ایجاد یک اختلال در قسمت رحم گفته می شود که بافتی در خارج از رحم مشابه بافت داخلی رحم به وجود می آید. این بافت های ایجاد شده می توانند منجر به ایجاد کیست های مختلف تخمدان شوند که در برخی از موارد بسیار خطرناک هستند به همین سبب باید به سرعت تشخیص و درمان این بیماری انجام شود. 

اندومتریوز می تواند لگن، تخمدان ها، رحم، لوله های فالوپ و ... را نیز در بدن بیمار درگیر کند و مشکلاتی را برای آن ها به وجود آورد. ایجاد مشکل در باروری یکی از مشکلات مهمی است که بیماری اندومتریوز می تواند برای خانم ها به وجود آورد. زمانی که خانم ها با این بیماری مواجه هستند، خونریزی های عادت ماهیانه ی شدیدتری دارند زیرا علاوه بر بافت های درون رحم، بافت های خارج رحم نیز تجزیه می شوند و خونریزی در افراد بیشتر می شود.

بسیاری از افراد در مورد این بیماری سوالات بیشماری دارند و آن را مشابه سرطان می دانند اما این تصور غلط است و این بیماری به هیچ عنوان سرطان نمی باشد. از سوالات مهم در مورد این بیماری می توان آیا ضخامت اندومتر سرطان است؟ آیا کیست اندومتریوما سرطان است؟ سرطان اندومتریوز چیست؟ و ... اشاره کرد.

منظور از بیماری اندومتریوز چیست؟

در اندومتریوز فرایندی صورت می‌گیرد که بخشی از غشای مخاطی که در دوران قاعدگی می بایست از بدن خارج شود به جای خروج از واژن به داخل حفره شکمی برگشت می خورد به طوری که می‌توان این وضعیت را مشابه قاعدگی معکوس بیان کرد، بافت مخاطی رشد یافته در بدن، چالش‌های دیگری را رقم می‌زند که می‌توان با علائم هشدار دهنده مانند دردهای شدید مواجه شد. 

این وضعیت بحرانی است البته برخی نیز ممکن است علائم بیماری را به شکل محسوس تجربه نکنند، افراد باید هرگونه وضعیت غیر معمول را با پزشک متخصص درمانگر در میان بگذارند تا دچار چالش‌هایی بیشتر نشوند.

متاسفانه این گروه ممکن است به دلیل مختلف دچار این وضعیت شوند که چسبندگی و بافت اسکار ایجاد شود علاوه بر آنکه کیست هایی نیز بر روی تخمدان ها به وجود می آیند.

نحوه بروز اندومتریوز چیست؟

پزشکان، اندومتریوز را بیماری دردناک معرفی می‌کنند که به دلیل رشد بافتی مشابه بافت داخل رحم در بیرون از رحم به وجود می آید که فرآیندی مشابه چرخه قاعدگی را نیز طی می کند اما به دلیل عدم خروج مناسب این بافت تجزیه شده از بدن، معضلاتی دیده می شود که از جمله می توان ضایعات و زخم در بافت را اشاره کرد.

از دیگر چالش هایی که فرد به دلیل بیماری اندومتریوزیس متحمل می شود، می توان به درد لگن، قاعدگی های سنگین، درد در زمان رابطه جنسی، ناباروری، خستگی، اسهال و حالت تهوع اشاره کرد اما دانستن علائم هشدار دهنده برای تشخیص کافی نبوده بلکه می بایست پزشک متناسب با معیارهای علمی، روند تشخیصی را صورت دهد تا بتوان شاهد بهبودی شایانی بود.

عمده علائم اندومتریوز کدامند؟

شناخت علائم اندومتریوز را می‌توان نقشه راهی دانست تا نه تنها به تشخیص زودهنگام دست یافت بلکه برای استفاده از خدمات درمانی نیز نتایج شایانی را شاهد بود. در ادامه به شاخص‌ترین شواهدی که در بین اکثر گروه قربانیان دیده می‌شود، اشاره کرده‌ایم:

درد لگن

درد لگن در بسیاری از بیماران به عنوان نخستین زنگ خطر هشدار دهنده یاد می‌شود که می‌تواند به صورت موضعی بوده و در زمان چرخه قاعدگی نیز افزایش یابد. گروه درگیر نیز همواره از این چالش جسمانی رنج می‌برند. پزشکان معتقدند التهاب و چسبندگی ناشی از اندومتریوز، چنین عوارضی را رقم می‌زند.

درد در زمان قاعدگی

درد در زمان قاعدگی ممکن است بسیاری از افراد را به اشتباه بیندازد و تصور کنند چنین حالتی طبیعی است اما این وضعیت شایع‌ترین شکایتی است که علیرغم درد و رنج، ناراحتی بسیار در بین ۴۰ تا ۶۰ درصد از زنان تظاهر می دهد به طوری که روزهای نخست قاعدگی را به عنوان یک تجربه تلخ بیان می کنند.

رابطه جنسی دردناک

رابطه جنسی دردناک می تواند کیفیت زندگی زناشویی را نیز تحت تاثیر قرار دهد، بنابراین اگر شما نیز همواره برای برقراری ارتباط جنسی، درد غیر قابل تحملی را تجربه می کنید باید هر چه سریعتر، پزشک درمانگر را مطلع کنید. مطمئناً معیارهای پزشکی می توانند به تشخیص و درمان کمک شایانی نمایند.

درد در زمان تخلیه مثانه یا روده

گروهی نیز برای دفع مدفوع و ادرار با چالش های جسمانی مواجه هستند به طوری که این علائم در بین ۲ تا ۱۶ درصد از بیماران مشاهده شده است. این گروه ممکن است در اندام های گوارشی خود شاهد کانون‌های این بیماری باشند که منجر به ناراحتی و درد میشود.

کم خونی پس از خونریزی

آمارها نشان می‌دهد حدود ۲۵ تا ۴۰ درصد از بیماران نیز به دلیل از دست دادن قابل توجه خون در طول قاعدگی دچار کم‌خونی می‌شوند که از نظر ظاهری نیز منجر به ضعف، رنگ‌پریدگی، سرگیجه، خستگی، خواب آلودگی و تحریک‌پذیری روحی می‌شود.

ناباروری

اگرچه داده های علمی دانشمندان و پزشکان نتوانسته نحوه ارزیابی دقیق چگونگی و علت ناباروری در اثر اندومتریوز را توجیه کند اما مشخص شده است این گروه ریسک بیشتری برای باردار نشدن دارند و حتی برخی نیز دچار سقط جنین میشوند به همین دلیل نیاز بوده، زنان باردار که سابقه درگیری با اندومتریوز دارند همواره تحت نظر پزشک باشند.

تشخیص اندومتریوز چگونه صورت میگیرد؟

قبل از آنکه به این پرسش که "آیا اندومتریوز درمان دارد"، پاسخ دهیم، نیاز بوده با روند تشخیص این وضعیت آشنا شوید.  خوشبختانه حال پزشکان متخصص زنان حاذق و توانمندی در کشور فعالیت می‌کنند که می‌توانند با روش های کارآمد کمک کنند افراد هر چه سریعتر نسبت به وجود و شدت عارضه مطلع شوند.

 بنابراین در جلسات مشاوره‌ای با دقت شکایات و شرح حال و اطلاعات مربوط به بیماری‌های گذشته از جمله دستگاه تناسلی، جراحی و سابقه وجود بیماریهای زنان و زایمان در خویشاوندان را می شنوند. معاینه فیزیکی نیز کمک می‌کند اطلاعات دقیق‌تری کسب شوند.

از جمله می‌توان به معاینه واژن، سونوگرافی اندام های لگن، حفره شکمی و لاپاراسکوپی اشاره کرد که امکان تجسم فرایندهای آسیب شناختی، ارزیابی وضعیت و تعیین درجه بیماری را ممکن می‌کند، اشاره کرد.  آزمایش خون نیز از دیگر شیوه هایی است که می تواند برای تشخیص بسیار کارآمد باشد.

مهمترین زنگ خطر هشدار دهنده اندومتریوز

از مهم‌ترین شاخص های تشخیص دهنده شناخت معضل اندومتریوز، می‌توان درد شدید به ویژه در دوران قاعدگی را اشاره کرد علاوه بر آنکه موانعی برای بارداری را منجر میشود. درد مزمن می‌تواند زندگی فرد را نیز تحت تاثیر قرار دهد به طوری که فرد احساس ناتوانی بسیاری را داشته باشد.

 اگر شما یک بانو در سنی بین ۲۰ تا ۵۰ سال هستید و همواره در زمان قاعدگی درد شدیدی را تجربه می‌کنید، به طوری که نمی توانید برای راندمان کاری عملکرد روشن داشته باشید و خستگی ناشی از این وضعیت بر خلق و خوی شما نیز تاثیر گذاشته است بهتر است، با مراجعه به متخصص درمانگر برای وضعیت خود چاره‌ای بیندیشید. گروهی نیز در زمان رابطه جنسی، درد های بسیاری را در قسمت بالای واژن احساس می‌کنند که کیفیت رابطه زناشویی را نیز تحت تاثیر قرار می‌دهد.

برخی از افراد متاسفانه به دلیل ناآگاهی چنین دردهایی را جدی نمی‌گیرند و به عنوان یک پروسه معمول در نظر می‌گیرند اما باید دانست که اگرچه قاعدگی ممکن است با درد همراه باشد اما متفاوت از این وضعیت است.

جالب آنکه این بیماری برای افراد نزدیک مانند، مادر و خواهر نیز ممکن است وجود داشته باشد بنابراین نباید تنها اطلاعات خود را محدود به دوستان و آشنایان کنید، در ادامه اطلاعات بیشتری به ویژه در زمینه آیا اندومتریوز درمان دارد؟ به اشتراک گذاشته شده است تا کمک کند، سلامت شخصی قربانی ناآگاهی نشود.

عدم تشخیص زودهنگام اندومتریوز ناشی از چیست؟

اندومتروزیس به عنوان یک تابو برای برخی بانوان مطرح است به طوری که علیرغم احساس درد و علائم خاص همچنان از مراجعه به مراکز درمانی خودداری می‌کنند. سبک زندگی غلط و استعداد ژنتیکی، شرایطی را مهیا کرده است که حتی بسیاری از زنان جوان نیز دچار این بیماری هستند و حتی نمی‌توانند زندگی جنسی هیجان انگیزی را تجربه کنند، با توجه به آنکه درد شدید قاعدگی، خستگی و درد در زمان رابطه جنسی کیفیت زندگی را تحت تاثیر قرار داده است.

مراجعه دیرهنگام به پزشک متخصص می‌تواند مسیر شناخت و درمان را با چالش‌هایی مواجه کند علاوه بر آن که برخی از پزشکان چندان دردهای جسمانی و علائم خاص فرد را مرتبط با این بیماری نمی پندارند به طوری که ممکن است تشخیص به تعویق بیفتد. 

آمارها نشان می‌دهد در آلمان به عنوان یک کشور توسعه یافته نیز به طور متوسط ممکن است ده سال طول بکشد تا مرز تشخیصی درد قاعدگی شدید با این بیماری‌ صورت گیرد.

مسیر بهبودی مشکلات اندومتریوز

علیرغم داشتن علائم هشداردهنده نسبتاً مشابه گروه درگیر اندومتریوز برخی با علائم دیگر نیز مواجه هستند بنابراین نمی‌توان انتظار داشت برنامه درمانی نیز یکسان باشد. یکی از شیوه های کارآمد که توانسته افراد را برای عبور از این بیماری همراهی کند، استفاده از داروهای ضد درد و هورمون درمانی است.

جالب آنکه دریافت قرص های ضد بارداری نیر بر این پروسه تاثیرگذارند. پزشکان برای برخی، اشکال دارویی را تجویز می کنند که منجر به پیشگیری از بارداری خواهد شد به طوری که استروژن کمتری ترشح می شود و در مواردی کلا ترشح نمی شود. بنابراین خونریزی از رحم کاهش می یابد که منجر به کند شدن فرآیندهای رشد بافت  خواهد شد.

برای برخی بیماران ممکن است استفاده از شیوه هورمون درمانی به قدری کارآمد باشد که بتوان زندگی معمول را به راحتی پیگیری نمود اما در برخی از افراد، نتایج کمی را به ارمغان می آورد، در این حالت، متخصص زنان برای ارزیابی بیشتر از شیوه های پزشکی کمک می‌گیرد.

دریافت داروهای مسکن بدون تجویز پزشک نه تنها توصیه نمی‌شود بلکه ممکن است منجر به کاهش سلامت فرد شود با توجه به آنکه یکی از زنگ خطرهای هشداردهنده مهم، درد را خاموش می کند که می‌تواند به گسترش وضعیت بیانجامد که درمان سخت‌تر نیاز باشد.

داشتن سبک زندگی سالم که مبتنی بر ورزش منظم و دریافت رژیم غذایی سالم و متناسب باشد، بسیار کمک کننده است بنابراین بانوان گرامی باید همواره منابع غذایی مختلفی که شامل سبزیجات و گوشت بدون چربی هستند را دریافت کنند تا ویتامین‌ها و فیبرها موجود به تقویت توانمندی بدن در مبارزه با شرایط التهابی کمک شایانی نماید.

برخی افراد نیز با دریافت مواد غذایی حاوی قند شاهد تشدید علائم خواهند بود بنابراین بهتر است مواد غذایی شیرین را کمتر مصرف کنند.

شواهد پزشکی و تشخیص اندومتریوزیس تخمدان

آندومتروزیس تخمدان، برای برخی افراد به عنوان یک وضعیت دردناک تعریف شود اما می توان با کمک متخصصین زنان، نشانه‌های این بیماری را کاهش داد و برای بهبودی نیز گام برداشت. معاینه اولیه می‌تواند نخستین گام باشد که پزشک اطلاعاتی درباره وضعیت بیماری و پیشرفت علائم کسب می‌کند. همچنین دیگر ابزارها نیز می‌توانند به تکمیل داده ها، کمک نمایند. 

عمل جراحی نیز از دیگر شیوه هایی است که می تواند تصویر واضحی از تغییرات وضعیت را صورت دهد، همچنین برای افرادی که متحمل درد و عوارض جسمانی بسیار هستند جراحی بسیار کمک کننده است.

البته بیماران باید بپذیرند جراحی نیز همانند سایرین ممکن است عوارض جانبی احتمالی داشته باشد به طور مثال برخی افراد شاهد رشد بافت در روده هستند بنابراین برای رهایی اندومتریوز در روده، چالش‌های دیگری را تجربه می کنند که پزشک جراحی را به عنوان شیوه جایگزین پیشنهاد می دهد.

احتمال بارداری با اندومتریوز 

بیماری اندومتریوز، می‌تواند برای بارداری نیز تبعاتی را به همراه دارد اما به معنای ناامیدی مطلق نیست بلکه می‌توان با شیوه‌های مختلف کمک کرد، فرد فرزند خود را در آغوش بگیرد.

در گروهی که هرگز باردار نمی شوند، ممکن است وضعیت اندومتریوز پیشرفت بسیاری کرده است و برای رهایی از آن گامی برداشته نشده باشد. آمارها نشان می‌دهد حدود ۳۰ درصد از زنانی که تحت درمان بارداری قرار دارند درگیر اندومتریوز هستند بنابراین مراجعه به متخصص درمانگر بسیار اهمیت دارد. 

علائمی همچون درد شدید قاعدگی و درد در زمان تخمک گذاری و چالش برای برقراری رابطه جنسی از جمله زنگ خطر های هشدار دهنده هستند.

شدت علائم مختلف اندومتریوز وابسته به چیست؟

اندومتریوز تنها در بخش هایی از سیستم تولید مثلی به وجود نمی‌آید بلکه در خارج از آن، بخش دیواره شکم و دستگاه اداری، دستگاه گوارشی و ریه نیز برای برخی، چالش هایی را رقم زده است.

تظاهرات بالینی متفاوت و محل آسیب شناسی می تواند شدت مختلف علائم را توجیه کند به طوری که برخی با شواهدی هم چون درد، بی نظمی قاعدگی و خونریزی بسیار مراجعه به متخصص درمانگر را دارند البته باید تبعاتی همچون ناباروری، بی نظمی قاعدگی و بیماری تخمدان پلی کیستیک را نیز پذیرفت.

آمارها نیز نشان می‌دهد که درگیری با این بیماری مختص شخص خاصی نیست بلکه اغلب قربانیان در سنین باروری حدود ۲۰ تا ۴۵ سال قرار دارند اما گروهی نیز پس از شروع اولین قاعدگی چنین چالش‌هایی را تجربه کرده‌اند. 

البته نباید افرادی را که در دوران یائسگی دچار این وضعیت شده اند را نباید از یاد برد بنابراین مراجعه به متخصص درمان باید جدی گرفت تا با کمک روش‌های جدید تشخیصی و درمانی شانس بهبودی را افزایش دهند.

علل اندومتریوز کدام است؟

قبل از آن که به درمان اندومتریوز بپردازیم بد نیست، اطلاعی از علل این وضعیت کسب شود، علیرغم شیوع نسبتاً بالای این بیماری، اطلاعات دقیق از عوامل بروز این وضعیت در دست نیست اما در ادامه به چند نظریه پذیرفته شده بین پزشکان اشاره می شود.

در برخی از بانوان اندومتریوز به دلیل قاعدگی برگشتی به وجود می آید، همچنین باید دلایل دیگری مانند ویژگی ساختاری خاص و فرآیندهای آسیب شناختی ایمنی، سقط جنین، جراحی رحم و سزارین را نیز پذیرفت. 

نقش وراثت و ژن های خاص در شیوع این بیماری نیز برای برخی خانواده‌ها پذیرفته شده است به طوری که می توان شاهد بود در یک خانواده چندین نفر از این چالش رنج می برند. جهش های ژنی نیز ممکن است ناهنجاری‌هایی را منجر شوند به طوری که فرد دچار اندومتریوز گردد.

معیارهای تاثیرگذار بر درمان اندومتریوز

برای اینکه تشخیص داد که شیوه‌های درمانی برای رهایی از اندومتریوزیس تاثیرگذار است و باید آن را مد نظر قرار داد، نیاز بود معیارهای را در نظر گرفت، از جمله میتوان به رده‌ سنی، تعدادی حاملگی ها به ویژه آنهایی که به زایمان ختم شده اند، روند حاملگی، شدت فرآیند آسیب‌شناسی، محل عمق و شدت عارضه همچنین تمایل به داشتن فرزند را اشاره کرد.

شیوه‌های درمانی ممکن است به صورت دارو درمانی، جراحی و یا ترکیبی از این اقدامات باشند. هدف از درمان اندومتریوز تنها کاهش تظاهرات بیماری نیست بلکه عواقب ناشی از آن مانند زائده های چسبنده و کیست‌ها، تظاهرات عصبی و روانی نیز بهبود می یابند.

درمان قطعی سرطان آندومتر

برخی از افراد دیدگاه بسیار منفی نسبت به این بیماری دارند و سوال می پرسند که آیا اندومتریوز باعث مرگ می شود؟ اگر بیماری در زمان مناسب تشخیص داده شود و روش های درمانی مناسب برای آن انجام شود، فرد به سرعت درمان می شود و مشکلی برای او ایجاد نخواهد شد.

روش های درمانی مختلفی برای این بیماری وجود دارد که برخی از آن ها به صورت دارو درمانی و برخی از آن ها به صورت جراحی انجام می شوند. در ابتدا پزشک با معاینه و تشخیص شدت بیماری، سعی می کند که از روش های دارو درمانی استفاده کند و در صورت نتیجه نگرفتن از آن ها، از روش های جراحی استفاده کند. از مهم ترین روش های درمانی برای این بیماری می توان به موارد زیر اشاره کرد.

هورمون درمانی و استفاده از دارو های ضد درد از روش های دارو درمانی است که در ابتدای امر برای درمان بیمار استفاده می شود. با استفاده از این روش ها می توان تا حدودی درد و میزان رشد بافت های خارج رحم را کنترل کرد.

جراحی های محافظه کارانه و برداشتن تخمدان در صورت نیاز در مراحل انتهایی درمان اندومتریوز انجام می شود زیرا استفاده از این روش ها ممکن است باروری خانم ها را با مشکل مواجه کند.

همانطور که بیان کردیم این بیماری به هیچ عنوان سرطان نیست و نباید آن را با سرطان اشتباه گرفت اما برخی از افراد این اشتباه را مرتکب می شوند و آن را با نام سرطان اندومتریوز خوش خیم می شناسند. با استفاده از روش های درمانی و برداشت بافت های ایجاد شده در خارج رحم، این بیماری از بین خواهد رفت و دیگر نشانه ای از آن در رحم و بدن بیماری دیده نمی شود.

راه حل پیشگیری از اندومتریوز چگونه است؟

با مشاهده نخستین زنگ خطر های هشدار دهنده اندومتریوز نیاز بوده برای مشاوره در مطب متخصص زنان حضور یافت، مطمئناً وضعیت سریع تر بهبود می یابد، به تعویق انداختن درخواست کمک، غیرقابل توجیه است و می‌تواند عواقب بسیاری را نیز به سلامت فرد تحمیل می‌کند.

برای پیشگیری از اندومتریوز معاینه منظم به ویژه افرادی که با درد در دوران قاعدگی مواجه هستند توصیه می شود. از گروه هایی که مستعد درگیری با اندومتریوز بوده می‌توان افرادی که سابقه سقط جنین دارند و یا دیگر اعضای خانواده با چنین وضعیتی مواجه شده‌اند را نام برد.

سبک زندگی غلط می‌تواند احتمال درگیری را چندین برابر افزایش دهد، استعمال دخانیات داشتن، اضافه وزن و اختلالات متابولیک را باید مد نظر قرار داد. 

دریافت رژیم غذایی سالم می‌تواند از  دیگر شیوه هایی باشد که احتمال درگیری با اندومتریوز را کاهش می دهد بنابراین نباید تاثیر ملیت یا موقعیت اجتماعی را برای درگیری با این عارضه جدی شمرد.

این بیماری شایع می تواند خطراتی همچون ناباروری و درد لگن را تحمیل می کند، پزشکان در سراسر کشور می توانند با کمک فناوری های پیشرفته برای بهبودی بیماران گام های موثری را بردارند. سبک زندگی غلط علی رغم راحتی بسیار موجب شده بسیاری علائم هشدار دهنده را جدی نگیرند و اقدام به خود درمانی کنند که عواقب خطرناکی به همراه دارد.

نحوه درمان کیست اندومتریوز

کیست اندومتریوز شواهد دردناکی را برای قربانیان به همراه آورده است پزشکان متناسب با شرایط و سن، برنامه درمانی را تجویز می‌کنند. در ادامه مروری بر برخی اقدامات خواهیم داشت که مطالعه آن خالی از لطف نیست.

دارو درمانی برای رهایی از اندومتریوز

دارو درمانی می تواند، چالش‌های ناشی از اندومتریوز را بهبود بخشد که در ادامه به چند مورد از آنها اشاره شده است.

داروهای مسکن

درد جسمانی می تواند تحمل بیماری اندومتریوز را برای بسیاری از افراد چالش برانگیز کند علیرغم آنکه شدت بیماری و درد ناشی از آن با یکدیگر ارتباط مستقیمی ندارند اما می‌توان بر اساس تجویز پزشک از داروهای ضد درد قوی همچون مخدرها نیز استفاده کرد.

مراجعه به متخصص درمانگر می تواند چنین نسخه‌ای را تجویز نماید از جمله این داروها می توان اوریلیزا را اشاره کرد که برای مشکلاتی همچون درد بین قاعدگی و درد رابطه جنسی نتایج شایانی را به همراه دارد.

درمان هورمونی

تاثیرگذاری درمان هورمونی به گونه ای است که کنترل ترشح هورمون استروژن را صورت می‌دهد تا شاهد نتایجی همچون بهبود درد بود. همچنین پزشک این شیوه را در مواردی که نیاز به کاهش رشد وصله‌های اندومتریوز باشد نیز تجویز می نماید.

قرص های ضد بارداری

قرص های ضد بارداری نیز از دیگر اقداماتی هستند که می‌توانند برای بهبود وضعیت، مهمترین مزایا را به ارمغان آورند از جمله می‌توان به کنترل هورمون های مسئول رشد و ایجاد وصله‌های اندومتریوز اشاره کرد، علاوه بر آن که فرد شاهد قاعدگی منظم و بدون چالشی جسمی خواهد شد.

پزشک تنها فردی است که صلاحیت تجویز چنین قرص هایی را دارد در غیر این صورت میبایست عواقبی همچون توقف قاعدگی را پذیرفت.

برای آشنایی با فرایند تاثیرگذاری این قبیل قرص ها بد نیست بدانید که شامل استروژن های مصنوعی و پروژسترون نیز هستند که قطع خودسرانه آنها می تواند چالش هایی همچون بازگشت قاعدگی های دردناک و سنگین را به همراه داشته باشد.

در صورتی که مشکلاتی همچون افزایش وزن و خونریزی نامنظم بین قاعدگی مواجه شدید، باید بدانید که ممکن است به دلیل عوارض جانبی ناخواسته باشد که پزشک می‌تواند به رهایی از این چالش ها کمک کند.

پروژستین/پروژسترون

از دیگر شیوه هایی که میتواند برای بیماری اندومتریوز کمک‌کننده باشد، میتوان درمان با پروژسترون هورمون طبیعی و پروژستین نوع مصنوعی را اشاره کرد، البته تاثیری بر روند قاعدگی نیز دارند به طوری که فرد ممکن است با کاهش و یا قطع چرخه مواجه شود اما تاثیرگذاری آن اغلب به شکل بهبودی علائم است.

اشکال مصرفی این شیوه به صورت قرص، تزریق و یا آیودی بوده اما برای تاثیرگذاری نتایج، بهتر بوده نظر پزشک متخصص را جویا شد با توجه به آنکه نحوه تاثیرگذاری برای تمامی افراد به یک شکل نیست. در صورت مشاهده تبعات جانبی همچون سردرد، سرگیجه، افسردگی، بداخلاقی، حالت تهوع و افزایش وزن حتماً پزشک درمانگر را مطلع کنید تا در صورت نیاز نسخه های درمانی تعویض شود.

ضد هورمون آزاد کننده گنادوتروپین

اشکال مختلف این قبیل داروها که در دسترس همه مردم هستند را می‌توان به شکل اسپری روزانه بینی، تزریق روزانه، تزریق ماهیانه یا تزریق سه ماهه بیان کرد که کمک می کند با کاهش ترشح گنادوتوربین ها، هورمون لوتئین کننده و هورمون های محرک فولیکول بتوان از وضعیت اندومتریوز رها شد.

مصرف طولانی مدت نه تنها برای رهایی از این چالش کمک کننده نیست بلکه ممکن بوده تبعات دیگری را نیز به ارمغان آورد. بهترین شیوه مصرفی را ۶ ماه بیان می کنند سپس یک دوره استراحت، می تواند به نتایج بهتر کمک کند.

مصرف این گروه از داروها منجر به تحریک موقت یائسگی نیز بوده، به همین دلیل این افراد ممکن است با چالش هایی همچون گرگرفتگی، خشکی واژن، کاهش میل جنسی، تغییر خلق و خو، نازک شدن استخوان، تغییر الگوی خواب و تغییر اندازه پستان ها نیز مواجه شوند. اما خبر خوب آن که میتوان شاهد قاعدگی بدون درد و برطرف شدن شواهد پس از عدم مصرف نیز بود.

دانازول

دانازول از دیگر داروهایی است که می‌تواند برای درمان اندومتریوز تجویز شود که در واقع نوعی آندروژن (هورمون مردانه) بوده که می‌تواند برای رهایی از این وضعیت تاثیرگذار باشند به جهت آنکه مانع ترشح هورمون های قاعدگی از تخمدان می شود به همین دلیل چالش هایی همچون درد نیز کاهش می یابند.

 البته باید خطر عوارض جانبی همچون آکنه، افزایش وزن، گرفتگی، افزایش موهای زائد، تغییر خلق و خو، سردرد، مشکل در عملکرد کبد و آسیب به جنین در زمان بارداری را پذیرفت.

پزشکان همواره سوالاتی را درباره قصد بارداری فرد میپرسند با توجه به اینکه استفاده از داروهای هورمونی در چنین موردهای توصیه نمی شود و می توان از اقدامات دیگری برای رهایی از این وضعیت کمک گرفت.

درمان اندومتریوز با جراحی

برخی از افراد با درد شدید ناشی از اندومتریوز مواجه هستند، در چنین شرایطی پزشک عمل جراحی را توصیه می‌کند که ممکن است اشکال متفاوتی باشند. در ادامه بیشتر با این شیوه ها آشنا خواهید شد.

لاپاروسکوپی

لاپاراسکوپی می‌تواند با شواهد تشخیص دهنده کمک کند، فرد از خدمات درمانی تاثیرگذاری نیز بهره‌مند شود. در این شیوه، پزشک از طریق لاپاروسکوپی می‌تواند اطلاعات بصری درباره رحم و اندام های اطراف آن کسب نماید. بیماران باید بدانند این شیوه درمان صد در صدی نیست بلکه پزشک ممکن است با کمک هورمون درمانی شواهد ناشی از این اختلال را کمرنگ نماید. گروهی نیز پس از مدتی در حدود دو سال همچنان با علائم درد مواجه خواهند شد.

لاپاراتومی

استفاده از این شیوه جراحی چندان بین پزشکان کاربردی نیست و اغلب برای رهایی از اندومتریوز، لاپاراسکوپی را ترجیح می دهند اما برای آشنایی با لاپاراتومی باید بدانید که از برش بزرگ در شکم شرایطی را مهیا می‌کند، وصله‌های اندومتریوز را از بین برد.

هیسترکتومی

هیسترکتومی به عنوان آخرین گزینه درمانی برای رهایی از اندومتریوز مطرح است، پزشک می‌تواند بسته به شدت عارضه، رحم و هر دو تخمدان را بردارد اما باید تبعاتی همچون یائسگی زودرس را پذیرفت. بنابراین باید در مشاوره تخصصی فرد اطمینان دهد که قصدی برای بارداری وجود ندارد.

در واقع برخی افراد نیز از شدت بالای اندومتریوز رنج می‌برند ممکن است به ناچار مجبور به جراحی رحم و دهانه آن شوند و این عضو را از دست بدهند، که به آن هیسترکتومی گفته می‌شود البته افرادی مجاز به این گزینه درمانی هستند که از دیگر اقدامات نتایج چندانی حاصل نشود.

درمانهای بدون نسخه برای رهایی از اندومتریوزیس

گروهی از بیماران چندان وضعیت بغرنجی ندارند و تنها با درد خفیف مواجه هستند به همین دلیل استفاده از داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی می‌تواند برای رهایی اندومتریوز کمک‌کننده باشد. مطمئناً مشاوره با پزشک درمانگر می تواند تاثیرگذاری دو چندانی را حاصل کند.

درمان اندومتریوز در منزل اگرچه آرزوی بسیاری از افراد است اما نمی‌توانند امیدواری شایانی از این طریق داشت. تغییر سبک زندگی می‌تواند تا حدودی برای رهایی از علائم کمک کننده باشد که در ادامه به چند مورد از اقدامات تأثیرگذار اشاره شده است:

تغییر رژیم غذایی می‌تواند چالش‌های ناشی از اندومتریوز را کاهش دهد به همین دلیل پزشکان توصیه می‌کنند از منابع سالم و حاوی مواد معدنی مورد نیاز بدن، افراد تغذیه شوند. مصرف سبزیجات و دانه کتان می‌توانند بسیار مفید باشند. 

همچنین دریافت ماهی ساردین و سالمون که حاوی اسیدهای چرب امگا ۳ هستند از دیگر شیوه‌های بوده که می تواند نه تنها به توقف بیماری اندومتریوز منجر شود بلکه به حفظ سلامت بدن نیز کمک شایانی می‌کند.

افراد درگیر این بیماری باید ممنوعیت های غذایی را نیز رعایت کنند از جمله می‌توان لبنیات پرچرب و گوشت قرمز را اشاره کرد. دریافت غذاهای سرشار از چربی به دلیل افزایش ترشح استروژن منجر به تشدید علائم اندومتریوزیس می‌شود که می‌تواند فرد را با چالش‌های دیگری مواجه کند.

ورزش از دیگر شیوه‌های است که با ترشح هورمون‌های مفید می‌تواند به رهایی از چالشهای بیماری کمک کند از جمله هورمون های ترشح یافته، میتوان اندورفین را اشاره کرد.

مطمئناً فعالیت‌های بدنی حرفه ای چندان برای این گروه، کارآمد نیست اما می‌توان ساعاتی را برای پیاده روی و نرمش های سبک در نظر گرفت.

نشستن در حوضچه‌های آب گرم نیز اثرات تسکینی برای درد به همراه دارد، حتی می‌توان وان حمام را از آب گرم پر کنید و گیاهان آرامبخش را نیز برای حفظ روحیه در کنار داشته باشید.

امکان درمان ناباروری ناشی از اندومتریوز چقدر است؟

یکی از ناامیدی های افراد درگیر اندومتریوز، ناباروری است اما می توان با کمک شیوه‌های مختلف به این آرزو دست یافت. ممکن است پزشک شیوه جراحی را انتخاب کند. سن، شدت عارضه و سابقه بارداری بسیار مهم است به طوری که افرادی درگیر نوع خفیف به دلیل حذف وصله های اندومتریوز، شانس بارداری بیشتری دارند.

گزینه بعدی برای در آغوش گرفتن فرزند و شکست نا باروری استفاده از شیوه لقاح خارجی رحمی است که بر اساس ترکیب تخمک با اسپرم در یک ظرف آزمایشگاهی صورت می‌گیرد. پس از بارور شدن تخمک ها و تبدیل به جنین می‌توان شاهد انتقال آنها به رحم فرد بود علیرغم هزینه گرانقیمت، این شیوه با استقبال افراد بسیاری مواجه شده است.

سخن آخر

مطمئناً حال با مطالعه این مطلب می دانید که آیا اندومتریوز درمان دارد؟ یا خیر. گروه درگیر این بیماری متفاوت هستند و برخی در سنین جوانی با چالش هایی به ویژه درد و ناباروری مواجه شدند و برخی نیز چندان قصدی برای فرزندآوری ندارند بنابراین پزشک برای انتخاب بهترین شیوه درمانی، سن، علائم و قصد باردار شدن فرد را به عنوان یک معیار برمی‌انگیزد به همین دلیل استفاده از داروها، درمان هورمونی، عمل جراحی لاپاراسکوپی و هیسترکتومی در برنامه درمانی افراد مختلف دیده می شود.